Gløymde kriser i Midtausten

Foto: Voice of America News (Wikimedia Commons).

Krigen i Gaza er grusom, og har naturleg nok verda si merksemd. Men det må ikkje føra til at me gløymer dei andre krisene i Midtausten. Lokale kyrkjer i fleire land gjer mykje for å ta imot flyktningar. I Libanon samarbeider NMS med egyptiske misjonærar og ein lokal kyrkjelyd for å hjelpa syriske flyktningar.

Verda var i ferd med å gløyma Palestinarane. Saudi-Arabia og Israel var godt i gang med fredsforhandlingar. Så slo Hamas til med det grusomme angrepet inne i Israel den 7. oktober. Dei første dagane viste heile den vestlege verda sympati med Israel, men me visste korleis det ville gå: Israel måtte slå tilbake. Det ville bli ein stygg krig med mange uskuldige offer. Så blei det endå styggare enn nokon hadde forestilt seg. Ein grusom krig med tusenvis av offer og eit heilt folk fordrive frå heimane sine. Denne artikkelen skal ikkje handla om Gaza, men om dei andre konfliktane som no er gløymde.

Kven som har overtaket i krigen på bakken, mellom Israel og Hamas, er tydeleg, men krigen om verda sin sympati er det folket i Gaza som har vunne. Slik sett brukar Hamas den same strategien som PLO brukte på 1970-talet, då dei brukte terror og flykapringar for å få merksemd for saka til det palestinske folket. Folket i Gaza lir, men Hamas har nok lukkast med strategien sin.   

Så til dei grader har dei lukkast, at verda gløymer andre kriser og krigar. Krigen mellom Ukraina og Russland er ikkje lenger førstesidestoff, når frontane mellom dei to landa ser ut til å vera fastlåste, og støtten frå Vesten ser ut til å tørka ut. Men også i Midtausten er det fleire kriser som verda har gløymt, og som framleis inneber eit vedvarande flyktningproblem. Krigen i Yemen, mellom den shiamuslimske houthi-militsen alliert med Iran, og regjeringsstyrkane som er støtta av Saudi-Arabia, har påført folket på sørspissen av den arabiske halvøya ufattelege lidingar sidan konflikten blussa opp igjen for ti år sidan. Borgarkrigen i Sudan har vart mykje kortare, men har ført til ein stor flyktningstraum ut av landet. Kyrkjene i Midtausten spelar ei viktig rolle i å ta imot flyktningane, og NMS støttar no eit prosjekt i Libanon som gir ei hjelpande hand til syriske flyktningar.

Syriske flyktningar i Libanon

Sidan borgarkrigen i Syria starta i 2011, har Libanon tatt imot minst halvannan million syriske flyktningar. Det er svært mykje for eit land med like mange menneske som Norge, men som med sine 10452 kvadratkilometer ikkje er stort større enn Rogaland fylke. Då den moderne staten blei etablert i 1920 i kjølvatnet av første verdskrigen, hadde landet eit kristent fleirtal. I dag er dei demografiske tilhøva endra, men religon spelar framleis ei viktig rolle i politikken, og dannar bakgrunn for borgarkrigen som starta i 1975, etter at PLO hadde etablert seg i Sør-Libanon og forårsaka sterke spenningar mellom ulike folkegrupper i landet.

Det er Bekaa-dalen aust i Libanon som har flest syriske flyktningar samanlikna med folketalet. Der utgjer flyktningane nesten 40% av all innbyggarane. Naturleg nok skapar dette gnisningar mellom libanesarar og flyktningar, sjølv om mange har same religiøs bakgrunn. Syrarane er lite populære i Libanon, sidan Syria okkuperte landet i mange år. Dessverre er ikkje alle kyrkjeleiarane heller like imøtekommande. Den maronittiske (katolske) patriarken Bechara Boutros al-Rai bad t.d. politikarane sørga for å senda dei tilbake. Sist påske sa han i ein tale at dei syriske flyktningane «tappar statens ressursar, forstyrrer den sosiale tryggleiken og konkurrerer med libanesarane om levebrødet». Men ein del lokale kyrkjer prøver å ta imot flyktningane og hjelpa dei til å finna seg til rette i samfunnet. Med utgangspunkt i ei av desse kyrkjene i Bekaa-dalen arbeider to egyptiske misjonærar. Dei er sendt til Libanon av misjonsorganisasjonen Jossour («Bruer»). Dette er ein organisasjon med tilknytning til Puente i Barcelona («Puente» tyder «bru» på spansk).  

Mange i NMS kjenner til kultursenteret Puente i Barcelona, det kristne arbeidet mellom arabiske innvandrarar i Spania. Frå og med 2024 blir arbeidet i Barcelona formelt overført frå NMS sin seksjon Vest-Afrika og Midtausten til Europa og Brasil. Men dei egyptiske misjonærane som driv dette arbeidet er med i eit større misjonsnettverk som driv arbeid i andre land, og frå 2024 vil altså NMS gi støtte til eit liknande prosjekt i Libanon.

Illustrasjonsbilde generert med kunstig intelligens.

I samarbeid med ei lokal evangelisk kyrkje driv dei egyptiske misjonærane eit senter for ungdommar. Dette er eit viktig tilbod for ungdommar frå flyktningfamiliar, særleg for jenter, som føler seg som ei bør for familiane sine. Foreldrene er ofte opptatt av å få gifta dei vekk så snart som mogleg. På senteret får dei til dømes læra seg å sy, slik at dei kan få ei inntekt for familien. I møte med dei kristne som driv dette arbeidet, får dei også oppleva Guds kjærleik.

Sæle dei som skapar fred

Det er lite som engasjerer folk i Midtausten meir enn krigen i Gaza for tida. Det gjeld også dei kristne. Og sjølv om mange forstår sinnet til israelarane på grunn av terrorangrepet frå Hamas den 7. oktober, overskyggar no den omfattande bombinga av Gaza dette. Tusenvis av sivile – mange av dei born, kvinner, eldre og sjuke – er blitt offer for den israelske krigføringa, og fortvilinga er no stor.

Av NMS sine ulike partnarar i Midtausten, er det Sat-7 som er nærast til å bidra direkte med noko positivt inn i dagens krigssituasjon. Heilt sidan konflikten blussa opp, har Sat-7 hatt aktualitetsprogram der dei tar opp konflikten, og legg vekt på å formidla håp midt i ein umogleg situasjon.

Den 20. oktober hadde studioa i Kairo og Beirut ei felles to timar lang live-sending over fleire kanalar, inkludert Facebook og YouTube.  «Formålet med programmet var å vera ei motstemme mot dei massive negative nyhetene, løgnene, all døden og smerten som gjennomsyrar media i dag» sa Marianne Awaraji frå Libanon. «I staden ville me styrka livet, håpet og freden som me berre finn i Jesus Kristus».

Kvar tirsdag kveld sender den arabiske SAT-7-kanalen aktualitetsprogrammet «Different Angle». Der tar dei opp nokre av dei viktigaste nyhetshendingane i veka før, eller det som rører seg i sosiale media, og gir sjåarane ein mulighet til å reflektera rundt desse sakene. Naturleg nok er det krigen i Gaza som har prega desse sendingane dei siste vekene.   

Sat-7 har også eitt av studioa sine i Beirut i Libanon, eit land som står i stor fare for å bli dratt inn i krigen dersom Hizbollah utvidar angrepa sine mot Israel. Dei fleste politikarane i Libanon prøver det dei kan å få Hizbollah til å avstå frå krigshandlingar, men Hizbollah er sterkare enn sentralstyresmaktene.  

Elles er det andre arabiske røyster som også er svært krasse i sin kritikk mot Hamas. Til dømes sa den egyptiske journalisten og TV-kjendisen Ibrahim Essa på at Hamas er ein forbrytar mot det palestinske folket. I programmet «Al-Qahira wal-nas» («Kairo og folket») den 18. oktober sa han følgande: «Hamas har kontrollert og styrt Gaza sidan 2007. På desse 16 åra har Hamas bygd to Gaza-striper: Det Gaza som ligg over jorda, som me kjenner, og det Gaza som ligg under jorda, lagd av tunnellar. Tenkte de ikkje på å bygga bomberom? Berre eitt bomberom? Eitt! Tusenvis av kilometer med tunnellar har de bygd, men denne organisasjonen har unngått å gi det palestinske folket eit einaste bomberom. På 16 år har de engasjert det palestinske folket i 7-8 krigar, og de har ikkje laga eitt einaste bomberom til dei. De kunne ha berga familiar og born frå døden. Så kven er det som utfører brotsverk mot det palestinske folket?»

Terence Ascott, grunnleggaren av Sat-7 som har budd og arbeidd 50 år i Midtausten skriv i eit innlegg om krigen i Gaza at sjølv om me kan ha gode grunnar til å vera sinte, både på Hamas og på Israel, så må me læra å elska fiendane våre. «Sinne, skuffelse og ønske om hemn (særleg i ærekulturane i Midtausten) er normale svar på den smerten og lidinga me ser på begge sider av denne konflikten. Men som truande og som etterfølgarar av vår Herre Jesus Kristus, er me kalla til å reagera annleis. Galatarane 5,22 fortel oss at «Andens frukt i våre liv er kjærleik, glede, fred, tolmod, mildskap, godleik, truskap, audmjukskap og sjølvdisiplin. Slike ting er ikkje lova imot!» Dette er vår modell for korleis me skal leva i slike tider.»

Mange vanskelege spørsmål

Palestina-spørsmålet er utruleg komplisert. Jødane har rett på eit trygt land der dei har sine kulturelle røter. Men palestinarane føler seg med rette pressa ut av landet dei har budd i gjennom hundrevis av år, nokre med røter tilbake til dei første kristne. Dei kristne palestinarane reknar seg også som Abrahams born, og som greiner på Israels vintre, og kjenner like sterk tilknytning til landet. I Gaza er det rundt 1100 kristne, av ein befolkning på over 2 millionar. Dei ønskjer å leva i fred der dei bur, og samlast i kyrkjene sine. Men det er ekstremistane på både jødisk og arabisk side som hissar til krig. 

Dei siste vekene har mange tatt til orde for ein tostatsløysing igjen. Men er det realistisk, når det er så lite land igjen til palestinarane? Og vil det vera realistisk for jødiske israelarar å gå med på ei demokratisk einstatsløysing der dei risikerer å komma i mindretal dersom palestinske flyktningar får rett til å venda tilbake?

Kan Israel gå med på våpenkvile før terrororganisasjonen er nedkjempa? Etter folkeretten har dei rett til å nedkjempa Hamas, men dei har også plikt til å ta vare på sivilbefolkninga mens dei krigar, og det ser me er ikkje lett. Dei sivile tapa i denne krigen ser ut til å vera mykje større enn då allierte styrkar nedkjempa IS i Mosul og i Raqqa for nokre år sidan. Hamas er feige og gøymer seg mellom sivile, men gir det Israel rett til å drepa hundrevis av sivile for å få has på éin Hamas-leiar? Dei kristne har søkt tilflukt i kyrkjene, men ikkje ein gong der er dei trygge for bombene.

Som kristne kan me ikkje la vera å arbeida for fred i Det heilage landet, som elles i verda. Det er farleg å demonisera den eine folkegruppa og tru at den einaste løysinga ligg i å fjerna dei frå kartet. Me er etterfølgjarar etter ein som me kallar Fredsfyrsten, som me trur ein dag skal komma tilbake for å etablera evig fred. Men i mellomtida er det han som kallar oss til å leva i fred med alle og elska vår neste:

«Sæle dei som skapar fred, dei skal kallast Guds born» (Matt 5,9).

 

Terence Ascott om konflikten i Gaza

Dr Terence Ascott er godt kjend av alle som er glad i den kristne TV-kanalen SAT-7, som han grunnla i 1996, og som NMS har vore med å støtta sidan starten. Han har også i mange år vore engasjert i MEM, Middle East Media, som er den første misjonsorganisasjonen NMS fekk eit  samarbeid med i Midtausten for meir enn 30 år sidan. Han er engelsk, men har budd i Midtausten det meste av livet, både i Jerusalem, Beirut, Kairo og på Kypros, der SAT-7 har hovudadministrasjonen sin. 

Denne veka fekk eg høve til å lytta til han, og her deler han med oss tankane sine om konflikten i Gaza: 

Hamas sine grusomme drap og bortføringar av hundrevis av israelarar den 7. oktober kan ikkje på nokon måte forsvarast. Men kvifor det hende, det er forståeleg og føreseieleg, om me tenkjer på dei siste femti åra med konflikt, og okkupasjonen og konfiskeringa av palestinsk land, heimar og forretningar, noko som er blitt ignorert så lenge.  

Sameleis kan me forstå at israelarane reagerer med sinne på dei skrekkelege hendingane den 7. oktober. Likevel kan ikkje Israel sitt svar forsvarast. Israelske luftangrep har drepe og såra tusenvis av born, i tillegg til alle andre sivile, inkludert kvinner. Om ikkje forsyningar av vatn, mat, medisin, elektrisitet og drivstoff blir brakt inn raskt, og om det ikkje blir ein slutt på bombinga, vil mange, mange fleire sivile døy – menn, kvinner og born.  

Dagens situasjon er ei kollektiv avstraffing av 2,3 millionar palestinarar. Mange av dei var allereie flyktningar og budde i leirar i Gaza. La oss vera tydelege: Dette er, som mange av verdas leiarar har sagt, eit krigsbrot.

Og kor er det håp om ein slutt på denne valden, når begge sider vil ha hevn – og vil ha eit hovud for eit auge, ein arm for ein finger? Held denne spiralen fram, vil det berre bli meir død, smerte og tap … og endå meir sinne, som i sin tur fører til fleire terrorhandlingar og nye terrororganisasjonar.

Det kan ikkje bli fred for Israel eller for deira okkuperte palestinske område før det er ein rettferdig og gjennomgripande avtale om å etablera ein uavhengig palestinsk stat.

Jesus var fødd i det okkuperte Palestina!

Det kan vera ei betimeleg påminning for oss å reflektera over det faktum at Jesus var fødd i det okkuperte Palestina, i Betlehem på den okkuperte Vestbreidda – der Jødar levde under romersk okkupasjon og ofte opplevde urettferd og brutal kollektiv avstraffing. Det var den romeske okkupasjonsmakta som til slutt skulle piska, slå og krossfesta Jesus.    

Dei fleste av oss gløymer dette når me les det Jesus lærte oss:

-        Elsk din neste som deg sjølv (Mt 19:19 og 22:39; Mark 12,31 og Lk 10,27)

-        Elsk fiendane dykkar og be for dei som forfølgjer dykk (Matt 5,44)

Verkeleg? Korleis kunne Jesus seia noko slikt når landet hans var under militær okkupasjon og undertrykt av framande? Elska romarane? Elska romerske soldatar? Gjera godt mot dei? Gå ei ekstra mil for å hjelpa dei? Gi dei skjorta også, om dei ber om å få kappa di?

I ein slik kontekst, kan det Jesus seier, berre omtalast av jødiske nasjonalistar som forræderi! Kan me sjå kor radikal Jesu lære var, og kor relevant den er i dag? Og det er messianske og palestinske kristne i dag som prøver å leva ut Jesu lære i denne urolege delen av verda.

Kva gjer me med sinnet vårt? 

Sjølvsagt er folk sinte, og med god grunn, på grunn av det som skjer i det såkalla Heilage Landet. Jesus var også sint på korrupsjon og urettferd – til den grad at han med vald velta borda til pengevekslarane i tempelet.      

Men sinnet vårt mot urettferda må ikkje føra oss inn i synd, inn i hat og ønske om hemn. Til og med den 85 år gamle kvinna som nyleg blei frigitt av Hamas sa til pressa etterpå at «hat er ikkje svaret». Me er kalla til å hata synda men elska syndaren!

Dei seier at det første offeret i krig, er sanninga. Me treng å innsjå at begge sider i den pågåande konflikten kjempar for hjarte og tanke internasjonalt. Sjølvagt har den israelske staten og den jødiske lobbyen i Nord-Amerika enorme ressursar og brukar dei til å kjøpa alle mulig PR i media, medan palestinarane i Gaza ikkje ein gong har skikkeleg internett-tilgang, og ingen internasjonale nyhetsbyrå har fått tilgang til enklaven.

På grunn av dette må me vera svært forsiktige. Til dømes, kvifor seier alle at bombinga av ein overfylt landsbykafe i Ukraina er eit krigsbrot, medan bombing av sjukehus, skular og kyrkjer i Gaza blir unnskyldt med at «Israel forsvarar seg sjølv»? Før kvart folkemord i historia har alltid offera blitt dehumaniserte. I Nazi-Tyskland før krigen var det jødane som var slike offer. I dag er det palestinarane, og den kollektive avstraffinga me ser i Gaza blir fort ei form for folkemord.

Sinne, skuffelse og ønske om hemn (særleg i ærekulturane i Midtausten) er normale svar på den smerten og lidinga me ser på begge sider av denne konflikten. Men som truande og som etterfølgarar av vår Herre Jesus Kristus, er me kalla til å reagera annleis.

Galatarane 5,22 fortel oss at «Andens frukt i våre liv er kjærleik, glede, fred, tolmod, mildskap, godleik, truskap, audmjukskap og sjølvdisiplin. Slike ting er ikkje lova imot!»

Dette er vår modell for korleis me skal leva i slike tider.

 Korleis kan me be for denne situasjonen?

 La oss be om at Gud vil vera nær og openberra seg for dei som sørgjer, er såra og vansira, og som sørger over å ha mista sine kjære.

2.     At Jesu radikale lære om kjærleik og tilgjeving vil bli godt mottatt av alle; og at truande med arabisk og jødisk bakgrunn må ha visdom, mot og høve til å tala inn i situasjonen.

3.     At folk overalt som står opp for sanning og rettferd, må bli høyrde, og ikkje bli sensurerte.

4.     At den globale agendaen ikkje berre vil fokusera på å få ein slutt på valden og dei umiddelbare humanitære behova, men sjå dette som eit vekkarrop for å gå til rota av den pågåande valden, og prøva å finna ei rettferdig og langsiktig løysing på Israel-Palestina-konflikten.     

Innlegget til Dr. Terence Ascott er også delt på NMS sin Midtøstenblogg. 

Be om fred for Det heilage landet

Den avskyelege terroren frå Hamas, der over tusen menneske blei slakta ned i eit blodbad som Israel ikkje har sett maken til sidan holocaust, blir med rette massivt fordømt frå heile den vestlege verda. Sjølv om eg har mykje sympati for saka til det palestinske folket, kan ingenting forsvara regelrett mord av sivile.  

Det er lett å forstå sinnet til det israelske folket i møte med slik terror, og me har naturleg nok full forståelse for at Israel skal kunna forsvara seg. Hamas må avvæpnast, og arbeid for å få til ein rettferdig fred for alle folkegruppene i området må gjenopptakast. Samstundes må me ikkje gløyma alle dei uskuldige sivile som blir offer for bomberegnet frå Israel, og no er det viktig å be om fred for alle som bur i Det heilage landet.

SAT-7 sin direktør, Rita El-Mounayer skriv følgjande i ei pressemelding:

Me i SAT-7 er i djup sjokk og sorg over hendingane me har vore vitne til i Det heilage landet. Me kan knappast forstå smerten, skrekken og tapet som både unge og eldre går gjennom. Tankane våre går til alle dei som står midt oppe i kamphandlingane, særleg dei som for alltid har fått liva sine endra gjennom tapet av sine kjære, eller på grunn av skade eller traume.

SAT-7 følgjer den pågåande krisa, og kanalane våre vil gi støtte til sjåarane, kor enn dei er, gjennom live-sendingar og på sosiale media i denne desperate tida.

Ei mor kontakta oss og sa:

«Borna mine og eg låste oss inne heime. Me skalv av lydane frå rakettane, men fann fred i bøna, i tillit til Guds kjærleig og vern. Be for oss, SAT-7. Me held stadig bønemøter på nettet for å halda saman og finna trøyst.»

Me oppmodar dykk, venner og støttespelarar, om å bli med oss i bøn:

·       Om at kamphandlingane må ta slutt umiddelbart

·       Om trøyst og styrke for alle som er påverka av valden

·       For fred, rettferd og fridom for folkeslaga i Det heilage landet

·       For den kommande generasjonen i heile regionen, at dei skal venda hjarta sitt til fred i staden for vald og hat.

Mine muslimske venner i Egypt har slett ikkje fordømt Hamas. Dei ser berre den eine sida av saka, at muslimar døyr av bombene frå Israel. Dei nemner ikkje at terroristane frå Gaza drap kvinner, barn og gamle i ei valdsbølge som Israel ikkje har sett maken til. I deira auge er blokaden og bombinga av Gaza like gale, og dei som storma over grensa og inn i Israel sist laurdag, dei er heltar, fridomskjemparar og martyrar. «Å Gud, gi ære til islam og muslimane, vanær vantrua og dei vantruande, og øydelegg trua sine fiendar», ber dei.

Heller ikkje Al-Azhar har fordømt Hamas sine terrorhandlingar. Al-Azhar er det eldste universitetet i Egypt, og eit av dei mest prestisjefylte islamske utdanningsstadene. Det var opprinneleg ein shia-islamsk institusjon, men er no eit viktig sunni-islamsk senter. Noverande «Sheikh al-Azhar» (rektor) Ahmed el-Tayeb gav laurdag uttrykk for støtte til motstandenfrå det palestinske folket og «martyrane deira», og sa at det internasjonale samfunnet må slutta å vera dobbeltmoralske i møte med den israelsk-palestinske konflikten. I ein artikkel om drapa på to israelske turistar i Alexandria skriv nettavisa Mada Masr søndag at utsegnene frå Al-Azhar har sett egyptiske styresmakter i forlegenhet.

Egyptiske styresmakter har samarbeidd med Israel om blokaden av Gaza, og er svært lite interesserte i å sleppa hordar av Hamas-tilhengarar over grensa inn i Egypt, noko som kan utgjera ein fare for destabilisering av landet. Nord-Sinai har allereie vore eit stort problem for president Sisi, og det vil ikkje bli betre dersom grensene blir opna. Derfor er det viktig for Egypt å prøva så godt dei kan å roa gemytta ned. Samtidig set Egypt i verk tiltak for å førebu seg på flyktningar frå Gaza. Sjukehus, skular, matdistributørar og bensinstasjonar blir sett i beredskap i nærliggande byar, og det ligg føre ein plan for å setta opp teltleirar i området.  

Det finst ingen enkle svar på konfliktane i Midtausten. Det veit me etter så mange år med forsøk på fredsforhandlingar. Eller – det finst enkle svar, men dei enkle svara inneber at det eine folket må vika og overlata landet til andre. Og så enkelt er det ikkje. 

Sendt - til Ålesund?

 

Denne hausten har mykje endra seg. Eg har frivillig gått ned til 50% stilling i NMS og jobbar no deltid som prest i Ålesund. Samstundes er eg valt inn i soknerådet i Vigra, der eg bur. Dessutan er eg ektemann, far og bestefar, og eg er aktiv i eitt av dei lokale musikk-korpsa. Korleis i alle dagar skal eg klara å sjonglera alle desse rollene?

Mange har det på same måten. Me har ulike roller på ulike stader, og ofte samtidig, i yrkeslivet, i familien og i kyrkje og misjonsarbeid. Det hjelper å tenka at i alle desse rollene er me sendt av Gud. Ikkje berre til heile verda, men også til lokalsamfunnet.  

Den moderne norske misjonsrørsla som vaks fram for eit par hundre år sidan, var opptatt av å senda misjonærar til land langt borte. Det er ikkje noko gale i det. Trass alt sa Jesus at disiplane skulle gå ut i heile verda og forkynna evangeliet for alt som Gud har skapt (Mk 16,15). Då må nokon reisa ut, slik dei gjorde, dei første apostlane. Men dei reiste ut frå ein lokalkyrkjelyd som sende dei. Slik var det også med dei norske misjonærane. Dei fekk misjonærkallet med utgangspunkt i den lokale kyrkja dei høyrde til i. Dei var ein del av ei åndeleg vekking, og dei hadde fått ein nød for å dela evangeliet med andre.   

Kyrkja er alltid både lokal og global. Det høyrer me faktisk kvar gong nokon er blitt døypt og skal presenterast for kyrkjelyden: «Dette er NN, døypt inn i vår kyrkjelyd og i Kristi verdsvide kyrkje». Derfor har kyrkjelyden også sitt misjonsprosjekt. For Ålesund og Volsdalen sin del støttar me
Himalpartner sitt arbeid i Nepal. Det gjeld også Vigra sokn, der eg er i soknerådet.  

Men kan me vera misjonærar i Ålesund? Eg håpar no inderleg det. Det er derfor eg er prest. For å vitna om Jesus og det håpet me har i han. Men det er ein heilt annan kontekst enn misjonsarbeidet i Kairo eller i Katmandu. Her går eg inn i ein kyrkjelyd med ein lang historie og med sine eigne tradisjonar og sosiale nettverk. Mange har lagt ned ein stor innsats her i tidlegare tider. Eg er klar over at eg berre er ein liten brikke i eit arbeid som er mykje større enn meg sjølv.

Likevel trur eg at me skal tenka stort om det arbeidet me er med på – uansett kva rolle me har. Dei møta me får med menneske gjennom ein dag eller ei veke, dei kan få stor betydning. Kan du få peika på Jesus i møte med konfirmantar, med dåpsforeldre, med menneske i sorg, med eldre og sjuke, då er du misjonær. Det gjeld alle kristne.

På konfirmantleir tidlegare i haust brukte eg «misjonstauet». Alle konfirmantane fekk halda i tauet. Ein var Jesus, ein annan apostelen Peter, nokre representerte dei 3000 som vart døypte på pinsedagen i Jerusalem. Slik gjekk det vidare gjennom historia fram til vår tid. Men enno var det meir tau å halda i. Kven skal ta utfordringa vidare? Kallet gjeld alle døypte: Me er kalla av Jesus til å følga han og sendt for å vera hans vitne.

Ålesund og Volsdalen menighet har sine utfordringar. Kyrkjene her har vore fullare før, det kan me ikkje legga skjul på. Men den korte tida eg har vore her, har eg møtt på gode og dedikerte medarbeidarar i stab, sokneråd og frivillige. Dei er uvurderlege. Saman er me sendt av Jesus. Til byen. 

Nye vegar og bruer

 

«Trivest du i Suez?» spør eg drosjesjåfør Shukri, som kjører oss heim frå ein utflukt til Raudehavet. «Ja, det er mykje betre enn Kairo», svarar han. «Der er det så bråkete og så trangt om plassen. Her er det fint og roleg.» Suez er ein «småby» med ikkje stort meir enn 750 tusen innbyggarar, som ligg ved det sørlege innløpet til kanalen som byen har gitt namnet sitt til.

Dette blogginnlegget kan du lytta til på Radio Sunnmøre. 

Kvar gong eg er ute og reiser i Kairo, blir eg forundra over kor mykje som har endra seg på dei siste par og tjue åra etter at me flytta til Norge. Byen blir stadig større i utstrekning, og nye bydelar skyt opp som paddehattar i alle retningar. Det er ein enorm byggeaktivitet med nye vegar og bruer overalt. Då me budde her på nittitalet, var me overraska over kor liten byen var i utstrekning i forhold til det store folketalet. Den gongen var ikkje byen stort større i utstrekning enn øya Stord som eg kjem frå. Og der var det pressa saman atten millionar menneske. No er det eit samanhengande storbyområde frå aust til vest på hundre kilometer.

Dette opphaldet i Egypt har også vist meg at Gud er i ferd med å bygga mange nye bruer og vegar for å nå menneske i den arabiske verda med evangeliet. Me har besøkt fleire kristne organisasjonar og møtt folk som har fortalt spennande ting om kva dei er med på no, og korleis menneske kjem til tru på Jesus her i Midtausten i våre dagar. Mellom anna besøkte me ein organisasjon som har eit arabisk namn som betyr «bruer». Dei bygger bruer til menneske som ikkje kjenner Jesus, og deler Guds kjærleik med dei. Dei jobbar aktivt i lag med dei evangeliske kyrkjene i Midtausten for å inspirera dei til å driva misjon. Mellom anna har dei vore med på å senda ut misjonærar til Barcelona i Spania. Der driv misjonærane frå Egypt eit viktig og godt arbeid mellom arabiske innvandrarar, og etter kvart har det vakse fram ei arabisktalande kyrkje der i Barcelona. Dette arbeidet er NMS med og støttar.

Eg snakka også med ein mann som har drive med massemedia i mange år. Han fortalde meg at no opnar det seg nye vegar inn til land som tidlegare har vore stengde. Saudi-Arabia, for eksempel, no er dei akkurat inne i ein fase der dei opnar seg for veldig mykje vestlig, og det berykta moralpolitiet som før banka opp folk for den minste feil, er ikkje lenger å sjå i gatene, sa han. I Saudi-Arabia har det jo tidlegare vore strengt forbudt å ta med biblar inn i landet. Og så tok han fram mobiltelefonen sin. «Sjå her, skal du sjå, seier han», og så viste han meg eit bilde av to svartkledde damer med slør framfor ansiktet. Dei heldt ein stor bibel opp framfor seg og las interessert i den. Han kunne fortelja at no hadde organisasjonen hans vore med på bokmesse like utanfor profetens by Medina, og der hadde dei heilt ope kunna selja biblar, og det var stor interesse for dei.

«Arbeid, for natten kommer» syng me i ein gammal misjonssalme. Og Jesus seier i Johannes 9,4 «Så lenge det er dag, må vi gjera hans gjerningar som har sendt meg.» No er det dagslys til å arbeida i den muslimske verda. No er det ein opning for å la lyset frå Jesus skina.  Men det gjeld like mykje her heime og. Kanskje kan det som skjer i Midtausten i dag vera til inspirasjon for oss her i Norge?

Bibelen på hjartespråket - til nye generasjonar

 

I muslimske land blir alle dei ulike versjonane av Bibelen ofte brukt som eit argument for at dei kristne har forandra det opphavlege evangeliet som Jesus kom med. Heldigvis gjer Bibelselskapet i Egypt ein god jobb for å visa at Bibelen som me har i dag, den er faktisk til å stola på, sjølv om den er omsett til ulike språk. Dei har no laga ein flyttbar versjon av den populære "Bibelverda" i Kairo, slik at endå fleire born kan læra om dei gamle håndskriftene som Bibelen blei skriven på.   

Sist veke var eg på lufta i Radio Sunnmøre med nokre program om NMS i Midtausten. Her er eit blogginnlegg lagd rundt ein av episodane:

Det blir fortalt at ein gong dei spurde ei gammal dame på landsbygda om ho ikkje ville stemma for å innføra nynorsk liturgi i gudstenesta, så skal ho ha svart at nei, det er nok «best å ha høyra evangeliet på Herrens eige språk», slik ho var vand med, altså det gamle riksmålet. Me kan humra litt av dette, men bibelspråket er alvorlege saker for mange, og Norge er ikkje det einaste landet der det blir diskusjon når det gjeld korleis Bibelen skal omsetjast.

I muslimske land blir alle dei ulike versjonane av Bibelen ofte brukt som eit argument for at dei kristne har forandra det opphavlege evangeliet som Jesus kom med. Heldigvis gjer Bibelselskapet i Egypt ein god jobb for å visa at Bibelen som me har i dag, den er faktisk til å stola på, sjølv om den er omsett til ulike språk. På arabisk er det ei standard omsetting av Bibelen som blir brukt nesten overalt i dei fleste kyrkjene, den såkalla «Van Dyck-omsetjinga» frå 1865, laga av ein amerikansk misjonær i Libanon. Problemet med den omsetjinga, er at ho er vanskeleg å forstå for folk flest. Ho er skriven på eit klassisk arabisk som er veldig forskjellig frå dagligspråket til dei fleste som snakkar arabisk i dag. Derfor skulle det jo vera logisk å laga ei ny, moderne omsetjing som folk kan forstå, ikkje sant? Men så lett er det ikkje.

I kyrkjene er det ofte stor motstand mot å innføra nye arabiske omsetjingar av Bibelen. Og det heng saman med den arabiske kulturen. For Koranen, muslimane si heilage bok, den finst jo berre i ein versjon. Koranen kan i prinsippet ikkje omsetjast, berre tolkast. Og då er mange kristne redde for at folk skal tru Bibelen er mindre truverdig enn Koranen dersom dei har mange ulike versjonar.

Men me veit jo at det ikkje er slik. Guds ord skal nå ut til alle språk og tungemål. Det viste Gud på pinsedagen, då apostlane forkynte evangeliet på nye tunger. «Då vart dei alle fylte av Den heilage ande og tok til å tala på andre språk etter som Anden gav dei å forkynna,» står det i Apg 2,4. Gud vil at hans ord skal bli forstått av alle menneske, men me treng ikkje læra oss hebraisk eller gresk av den grunn. Men alle dei nye omsetjingane, anten det er til arabisk eller til norsk, dei er jo omsett frå dei tidlegaste manuskripta som finst. Det veit dei godt, dei som jobbar i det egyptiske Bibelselskapet, og. Då me var på besøk i hovudkontoret deira like før påske, fekk me sjå korleis dei jobbar for å læra egyptiske barn at dei kan stola på at den Bibelen som dei har i dag, den er ikkje forandra. Den er verkeleg til å stola på. Der har Bibelselskapet sett av ein heil etasje til noko dei kallar for Bibel-verda. Der kjem det tusenvis av born kvart år på besøk for å gå på oppdagingsferd i Bibelen. Ein av aktivitetane der, går ut på å leita etter gamle manuskript. Dei har laga eit rom som skal forestilla holer i fjellet, og der får ungane finna kopiar av gamle papyrushåndskrifter av Bibelen. Slik får dei læra at alle nye omsetjingar av Bibelen, dei byggjer på desse eldgamle håndskriftene.

Her kan du sjå ein film om 11 år gamle Marina sitt besøk i Bibelverda.

Denne våren har dei også tatt Bibelverda med ut på landsbygda, for å la endå fleire born oppleva kor mykje Bibelen er til å stola på. Meir enn atten tusen born fekk leika seg gjennom spennande eventyr i Bibelverda, i fem store, oppblåsbare telt. Det er litt av ein jobb som skal gjerast for å setta dei opp – heile dagen tar det, og alle dei lokalt tilsette i Bibelselskapet er med på jobben. Men det er verdt strevet, når dei ser kor glade borna blir, og veit kor mykje det betyr, det dei lærer.

Her er ein film (med engelsk tale) om den flyttbare Bibelverda :

Samtidig jobbar Bibelselskapet med å gjera Guds ord meir tilgjengeleg. Når den klassiske arabisken er vanskeleg å forstå, då må det omsetjast til moderne arabiske dialektar. Lenge har det vore vanskeleg å få gehør for dette, men no er det fleire kristne organisasjonar som driv eit slikt viktig omsetjingsarbeid over heile den arabiske verda. For det viktigaste er at me har Guds ord tilgjengeleg på hjartespråket – anten det er nynorsk, bokmål eller arabisk!